Ransomware, yani fidye yazılımı, kötü niyetli bir yazılım türüdür. Bu tür yazılımlar, bir bilgisayar veya ağdaki dosyaları şifreler ve ardından bu dosyaların tekrar erişilebilir hale gelmesi için kullanıcıdan bir fidye talep eder. Bu fidye genellikle dijital para birimi (örneğin Bitcoin) şeklinde istenir, çünkü bu yöntem, siber suçluların izlerinin sürülmesini zorlaştırır.

Ransomware Çalışma Prensibi

1. Bilgisayara Enfeksiyon: Ransomware genellikle e-posta ekleri, kötü amaçlı web siteleri veya güvenlik açıkları aracılığıyla sisteme sızar. Bu yazılım bir şekilde bilgisayara bulaştıktan sonra, hedefin dosyalarını şifrelemeye başlar.

   
   

2. Dosyaların Şifrelenmesi: Ransomware, kullanıcıların bilgisayarındaki veya ağındaki dosyaların şifrelenmesini sağlar. Şifrelenen dosyaların üzerinde genellikle bir uzantı eklenir (örneğin, .locked, .crypt veya özgün bir uzantı) ve kullanıcı artık bu dosyalara erişemez.

   
   

3. Fidye Talebi: Dosyalar şifrelendikten sonra, kullanıcı ekranda fidye talep eden bir mesajla karşılaşır. Bu mesaj, dosyaların tekrar açılabilmesi için ne kadar ödeme yapılması gerektiğini belirtir. Fidye talebi, ödeme yöntemini ve son ödeme tarihini de içerebilir.

   
   

4. Ödeme veya Silinme Tehdidi: Çoğu zaman, siber suçlular ödeme yapılmadığı takdirde şifreli dosyaların kalıcı olarak silineceğini veya daha fazla zarar verileceğini belirtir.

Ransomware Türleri

• Kriptolama Tabanlı Ransomware: Bu tür ransomware, dosyaları şifreler ve kullanıcılardan şifreyi almak için fidye talep eder. En yaygın ransomware türüdür.
• 
  
• Ekran Kilidi Tabanlı Ransomware: Kullanıcıların bilgisayarına erişim sağlayan bir ekran kilidi yerleştirir. Kullanıcılar bilgisayarlarını açtığında, genellikle bir fidye mesajı görüntülenir, ancak dosyalar şifrelenmez.
• 
  
• Fidye Yazılımı Ağına Yatırım: Bazı ransomware türleri, bir ağda bulunan bilgisayarları hedef alarak hızlıca yayılabilir ve büyük ölçekte veri şifreleyebilir.

Ransomware'den Korunma Yöntemleri

1. Güncel Yazılım ve Güvenlik Yaması Kullanımı: Bilgisayarınızın ve yazılımlarınızın her zaman güncel olduğundan emin olun. Yazılım güncellemeleri, bilinen güvenlik açıklarını kapatır.

   
   

2. Antivirüs Yazılımı ve Güvenlik Çözümleri: Antivirüs programları, zararlı yazılımların bilgisayarınıza girmesini engellemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, güvenlik duvarı (firewall) kullanmak da önemlidir.

   
   

3. E-posta Bağlantıları ve Eklere Dikkat Etme: Bilinmeyen kaynaklardan gelen e-postalardaki bağlantılara veya ek dosyalara tıklamaktan kaçının. Bu tür dosyalar ransomware içeriyor olabilir.

   
   

4. Yedekleme (Backup): Verilerinizi düzenli olarak yedeklemek, ransomware saldırısı durumunda dosyalarınızı kurtarma şansı tanır. Yedeklerinizi, bilgisayarınızdan ayrı bir bulut servisinde veya harici bir cihazda saklayın.

   
   

5. Fidye Ödememek: Eğer ransomware saldırısına uğramışsanız, fidye ödemek genellikle çözüm değildir. Ödeme yapıldığında bile dosyaların geri verilme garantisi yoktur ve suçlular daha fazla fidye talep edebilir.

Ransomware’in Etkileri

Ransomware saldırıları, bireyler ve şirketler için büyük maddi ve manevi zararlara yol açabilir. Özellikle büyük ölçekli kurumsal saldırılarda, veri kayıpları, itibar zararları, operasyonel aksaklıklar ve ciddi finansal kayıplar yaşanabilir.

Ransomware, son yıllarda dünya çapında büyük bir tehdit haline gelmiş ve pek çok büyük şirket ve devlet kurumu hedef alınmıştır. Bu nedenle, siber güvenlik konusunda dikkatli olmak ve önleyici tedbirler almak oldukça önemlidir.